Lekarz Podstawowej Opieki Zdrowotnej ( pierwszego kontaktu lub rodzinny) musi być lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego, czyli takim, który ma podpisaną umowę /kontrakt z NFZ na świadczenie usług medycznych w danym roku lub pracuje w placówce, która ma podpisany kontrakt z funduszem. Tylko w takiej sytuacji pacjent nie będzie musiał zapłacić za udzieloną poradę.
Lekarzem POZ może być:
- lekarz medycyny rodzinnej
- lekarz medycyny ogólnej
- lekarz chorób wewnętrznych
- lekarz pediatra (dla dziecka)
Lekarz POZ:
- decyduje o diagnostyce i sposobach leczenia,
- kieruje pacjentów do poradni specjalistycznych w celu konsultacji lub przejęcia leczenia,
- decyduje o objęciu leczeniem szpitalnym,
- wnioskuje o leczenie uzdrowiskowe,
- wnioskuje o niektóre przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze,
- realizuje zadania z obszaru profilaktyki i promocji zdrowia (bilanse zdrowia),
- odpowiada za wykonywanie szczepień ochronnych,
- kieruje do zakładów opieki długoterminowej,
- orzeka o czasowej niezdolności do pracy lub nauki zgodnie z odrębnymi przepisami,
- orzeka o zdolności do pracy i nauki zgodnie z odrębnymi regulacjami
- opiniuje i zaświadcza o stanie zdrowia.
Wybór lekarza/pielęgniarki/położnej POZ
Każda osoba ubezpieczona w NFZ, która chce mieć zapewniony bezpłatny dostęp do lekarza POZ może dokonać wyboru lekarza POZ wypełniając odpowiednią deklarację w rejestracji zakładu opieki zdrowotnej (np. przychodni), w której pracuje wybrany lekarz. Druki deklaracji, które wypełniają ubezpieczeni, powinny być dostępne w każdej placówce leczniczej.
Jednorazowo pacjent ma prawo wyboru tylko jednego lekarza czy pielęgniarki świadczących usługi z zakresu POZ.
W przypadku wyboru świadczeniobiorcy POZ nie obowiązuje rejonizacja. Oznacza to, że pacjent nie musi wybierać lekarza np. w przychodni, która znajduje się najbliżej miejsca zamieszkania. Nie ma także obowiązku zapisywania całej rodziny do tego samego lekarza. Lekarz nie może odmówić żadnemu pacjentowi zapisania się na listę podopiecznych bez względu na wiek, płeć czy stan zdrowia chorego. Jedyne dopuszczalne ograniczenia mogą być wynikiem zbyt dużej liczby osób ubezpieczonych zapisanych do konkretnego lekarza (tzw. lista aktywna).
Zmiana lekarza/pielęgniarki/ położnej POZ
Z usług lekarza, pielęgniarki lub położnej POZ można zrezygnować i wybrać inną osobę udzielającą świadczeń (w tej samej lub innej przychodni). Jednak zmian takich, może pacjent dokonywać nie częściej niż dwa razy w ciągu roku kalendarzowego. W przypadku każdej kolejnej zmiany pacjent jest zobowiązany do uiszczenia opłaty w wysokości 80 zł.
Opłaty nie obowiązują ubezpieczonych w przypadku gdy:
- zmienili miejsce zamieszkania,
- lekarz, pielęgniarka lub położna POZ zaprzestali swojej działalności,
- zmiana wymuszona jest innymi czynnikami niezależnymi od ubezpieczonego.
Każdy, kto zdecyduje się na wybór nowego lekarza, pielęgniarki lub położnej POZ, powinien czytelnie wypełnić deklarację i złożyć ją u nowowybranego świadczeniodawcy.
Zarządzenie Nr 50/2004 Prezesa NFZ z dnia 27 grudnia 2004 roku obowiązujące od dnia 1 stycznia 2005 roku unieważniło uchwałę Nr 205/2003 z dnia 11 września 2003 roku Zarządu NFZ w sprawie przyjęcia do stosowania w NFZ m.in. wzoru rezygnacji z wyboru lekarz/pielęgniarki/położnej POZ.
W związku z powyższym od dnia 1 stycznia 2005 roku nie trzeba wypełniać druku rezygnacji z wyboru lekarza/ pielęgniarki/ położnej POZ.
Podstawą zmiany lekarza/ pielęgniarki/ położnej jest złożona kolejna deklaracja u nowego świadczeniodawcy.
